Aung Sein: An Entrepreneur in MyanmarWritten By Robert W.Hornaday ( The University of North Carolina)
ဘာသာၿပန္သူ-(ၿမတ္စုိး)
၀၉.၀၆.၂၀၁၀
ေအာင္စိန္ဆုိတဲ႔--- ၿမန္မာၿပည္မွာ က်ိဳးစားၿပီး စြန္႔စြန္႔စားစားစီးပြားေရး လုပ္ကုိင္လုိသူ တဦး၏ ၿဖစ္ရပ္မွန္ အေၾကာင္း ကုိတင္ၿပေပးပါမယ္။
ေအာင္စိန္ဟာ ၿမန္မာၿပည္ေပါက္ တရုတ္-ၿမန္မာ ကၿပားေလးပါ။ သူ႔အေဖ ကေတာ႔ တရုတ္ၿပည္ မွာ ကူမင္တန္ တပ္ေတြႏွင္႔ တရုတ္ ကြန္ၿမဴ နစ္ပါတီတုိ႔ တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ၿပည္တြင္းစစ္ေၾကာင္႔ အသက္(၁၅)ႏွစ္ ေလာက္ က တည္းက ၿမန္မာၿပည္ ေတာင္တန္းေတြ ေက်ာ္ၿဖတ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေရာက္ရွိအေၿခခ်ေနထုိင္ခဲ႔တယ္။ ရန္ကုန္ေရာက္ခါစက သူအေဖဟာ ၿမန္မာစကား မေၿပာတက္ေသးပါဘူး။ တရုတ္ၿပည္ကဆုိလုိ႔ ၀တ္ထားတဲ႔အက်ၤ ီေလးတစ္ခု တည္း ပါတယ္။
ေအာင္စိန္အေဖဟာ ၿမန္မာအမ်ိဳးသမီးတဦးႏွင္႔လက္ထပ္ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လယ္ရွိ စေကာ႔ေစ်းမွာ သူတုိ႔ စတုိးဆုိင္ၾကီးတခုပုိင္ဆုိင္ၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ၿပဳခဲ႔ၾကတယ္။ ၁၉၆၀ ကာလပုိင္းမွာ စေကာ႔ေစ်း ကုိ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဦးေန၀င္းစစ္အုပ္စုရဲ႕ ၿပည္သူပုိင္ သိမ္းပုိက္ခဲ႔မူ႔ေၾကာင္႔ ေအာင္စိန္ မိဘေတြဟာ စုစည္းထား ခဲ႔တဲ႔ေငြနဲ႔ သက္သက္သာသာ ရပ္တည္လုိ႔ရတဲ႔ ရြာၿမိဳ႕ ေလးတခုၿဖစ္တဲ႔ ပဲခူးတုိင္း ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕ကုိေၿပာင္းေ႔ရြေနထုိင္ၿပီး အေၿခခ်ခဲ႔ၾကတယ္။ သားသမီး (၈) ေယာက္ကုိ ပညာသင္ေပးခဲ႔တယ္။
ေအာင္စိန္ဟာ တတိေယာက္ေၿမာက္သားပါ။ ေအာင္စိန္ကံေကာင္းတာက သူအမတန္မွ စိတ္အားထက္သန္ၿပီး၊ စိတ္၀င္စားတဲ႔ ေဆးတကၠသုိလ္ေက်ာင္းကုိ ပညာဆည္းယူခြင္႔ရခဲ႔တယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ အသိမွတ္ၿပဳ ဆရာ၀န္ၿဖစ္လာၿပီး၊ ကုိယ္ပုိင္ေဆးခန္း ေထာင္ကာ ဆင္းရဲတဲ႕ ၿပည္သူေတြကုိ တက္ႏုိင္ သေလာက္ ေဆး၀ါးကုသေပးခဲ႔တယ္။ ဒီလုိေဆးကုသရာမွာ ၿပည္သူေတြဟာ အမတန္မွ ဆင္းရဲမြဲေတေနၿပီး ဂြမ္းတုိ႔၊ ပတ္တီးတုိ႔ ေတာင္ မ၀ယ္ႏုိင္၊ ေဆးခန္း ေတြကုိေတာင္ လာေတာင္ မၿပရဲၾကလုိ႔ အသက္ဆုံးရွဳံးမႈေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။၊ တခ်ိဳ႕ဆုိ ေဆး၀ါးကုသ ေပ်ာက္ကင္း ႏုိင္တာေတာင္ အင္မတန္မွ ဆင္းရဲလြန္းလုိ႔ အသက္ဆုံးပါးသြား ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီေတာ႔ ေအာင္စိန္ဆုံးၿဖတ္လုိက္ပါၿပီ။ ၿမန္မာၿပည္မွာ လူေတြ အသက္ကယ္တင္ေနတဲ႔ ဆရာ၀န္ေတြမ်ားေနလုိ႔ ၊ ဆရာ၀န္အလုပ္ မလုပ္ဖုိ႔ဆုံးၿဖတ္ၿပီး၊ ဆင္းရဲသားေတြကယ္တင္ဖုိ႔ ကုိဆုံးၿဖတ္လုိက္တယ္။
အဲဒီေန႔ကစၿပီး ေအာင္စိန္ တစုိက္မတ္မတ္စဥ္းစားၿပီး လုပ္ေနတာ ကေတာ႔ ဘာပစၥည္းေတြ ဟာ ဆင္းရဲသားၿပည္သူေတြ ေစ်းႏွဳန္း သက္သက္သာသာ ၀ယ္ယူသုံးစြဲ ႏုိင္မလည္းဆုိတာဘဲ။ အခုေတာ႔ ဆရာ၀န္မလုပ္ေတာ႔ဘဲ ၊စြန္႔စြန္႔စားစားလုပ္မဲ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ေအာင္စိန္ တေယာက္ ၿဖစ္လာခဲ႔ရေတာ့တယ္။
ပထမ ေအာင္စိန္လုပ္ခ်င္တဲ႔စီးပြားေရးကေတာ႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြ၊ အလုပ္သမားေတြ၊ ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ သုေတသနၿပဳလုပ္တဲ႔သူေတြ ႏွင္႔ ေအအုိင္ဒီအက္စ္( HIV AIDS) အပါအ၀င္ ကူးစက္ေရာဂါေတြမၿပန္႔ပြားေအာင္အတြက္ အသုံးၿပဳတဲ႔ တခါသုံးေသာ ေရာ္ဘာလက္အိပ္ေတြ ကုိထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ဘုိ႔၊ ဆုံးၿဖတ္ခဲ႔တယ္။ ဒီလုိ ေရာ္ဘာလက္အိပ္မ်ိဳးေတြကုိ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံရွိ ေက်ာင္းစားေသာက္ခန္းမေနရာေတြ၊ေဆးရုံေတြ၊လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ လည္းအသုံးၿပဳ ေနၾကတာပါ။
ဒီ တခါသုံးေသာ ေရာ္ဘာလက္အိပ္ေတြကုိ ေစ်းႏွဳန္းခ်ိဳသာစြာ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ႏုိင္မယ္ဆုိလွ်င္ ဆင္းရဲသားၿပည္သူေတြအတြက္ကေတာ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ က်န္းမာေရးအတြက္ ၿဖစ္ေစ၊ ေရာဂါမၿပန္႔ပြားေစေရး အတြက္ၿဖစ္ေစ၊ ေငြေရးေၾကးေရး သုံးစြဲရာမွာၿဖစ္ေစ အက်ိဳးခံစားၾကရမယ္။
အစုိးရ အေနၿဖင့္လည္း ဒီလုိမ်ိဳး တခါသုံးေရာ္ဘာ လက္အိပ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံၿခားက တင္သြင္းေနရမႈမွ ေလွ်ာ႔ၾကသြားရင္ ႏုိင္ငံၿခားေငြသုံးစြဲမူ႔ ေလွ်ာ႔ၾကသြား မွာမုိ႔ အစုိးရအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိေစလိမ္႔မယ္လုိ႔ ေအာင္စိန္သုံးသပ္ၿပီး စတင္ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ် ဖုိ႔စီစဥ္ခဲ႔တယ္။ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာန ႏွင္႔ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက သူငယ္ခ်င္း ဆရာ၀န္ေတြႏွင္႔ မိတ္ေဆြေတြကလည္း ဆင္းရဲသားၿပည္သူေတြကုိ ေဖးမကူညီလုိခ်င္တဲ့ ေအာင္စိန္ရဲ႔ စိတ္ဆႏၵ၊ အမ်ားအက်ိဴးၿဖစ္ေစမဲ့စီးပြားေရး စြန္႔စြန္႔စားစား လုပ္ေဆာင္မႈ အၿမင္သစ္ေလးကုိ အားေပးၾကပါတယ္။ ေအာင္စိန္ရဲ႕ ေရာ္ဘာလက္အိပ္လုပ္ငန္းအတြက္ နည္းပညာ၊ စက္ပစၥည္းေတြ၊ ကုန္ၾကမ္းေတြ ကုိ စကၤာပူက အသိမိတ္ေဆြေတြက လည္း အကူအညီေတြေပး ခဲ့ၾကတယ္။
ေအာင္စိန္ ကေတာ႔ သူထုတ္လုပ္မဲ႔ ရာဘာလက္အိပ္ေတြကုိ ၿမန္မာ က်ပ္ေငြႏွင္႔ေရာင္းၿပီး၊ ဒီက်ပ္ေငြေတြကုိေတာ႔ ဟုိတယ္ႏွင္႔ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းက သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရး မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ ေငြလႊဲလုပ္ကုိင္သူ မိတ္ေဆြမ်ားကတဆင္႔ ေဒၚလာေငြၿပန္လွဲၿပီး၊ လုိအပ္တဲ႔ ကုန္ၾကမ္းေတြကုိ စကၤာပူကေန တဆင္႔ မွာယူသြားဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူေရာင္းမဲ႔ ေစ်းႏွဳန္းဟာ ေရာဘာလက္အိပ္အစုံ (၅၀) စာ တစ္ေဘာက္စ္ကစ္ကုိ (၅၀) က်ပ္နဲ႔ပါ။ ( 50pcs/1box/50 kyats)။ ( တစုံ ကုိ (၁) က်ပ္ဘဲတန္ပါလိမ္႔မယ္။) ဆင္းရဲသားၿပည္သူေတြအားလုံး၊ က်န္မာေရးအမူ႔ထမ္းေတြ၊ စက္ရုံအလုပ္သမားေတြ၊ အစုိးရ၀န္ထမ္းေတြ အားလုံးလည္း ေစ်းႏွဳန္း ခ်ိဳသာစြာသုံးစြဲႏုိင္ ၾကမွာပါ။ ႏုိင္ငံၿခားကတင္သြင္းေနတဲ႔ ေစ်းႏွဳန္းထက္လည္း အမ်ားၾကီးသက္သာပါတယ္။
၁၉၉၀ခုႏွစ္မွာ ၿမန္မာႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန စာရင္းဇယားအရ တလ ကုိ တခါသုံးေရာ္ဘာလက္အိပ္ (၁၀၀,၀၀၀) ေက်ာ္ ကုိၿဗိတိန္၊အေမရိကန္၊ဂ်ပန္၊အိႏၵိယ ႏုိင္ငံေတြကေနတဆင္႔ ပွ်မ္းမွ် လက္အိပ္ (၁၀၀) ကုိ (၅)ေဒၚလာႏွင္႔ တင္သြင္းေနၾကရၿပီး၊ က်န္လုိအပ္ေသာ ေရာ္ဘာလက္အိပ္ေၿမာက္မ်ားစြာကုိ တရုတ္ၿပည္မွ လက္အိပ္ (၁၀၀) ကုိ (၃.၅) ေဒၚလာ ေမွာင္ခုိေစ်းႏွဳန္းၿဖင္႔၀ယ္ယူတင္သြင္းေနၾကပါတယ္။ တင္သြင္းမူ႔လုိင္စင္ ကုိ ၿမန္မာႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာနကဘဲ ကုိင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီကာလ ၿမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက ရာဘာလက္အိပ္ တလ အနည္းဆုံး (၁.၅) သန္း မၿဖစ္မေနတင္သြင္း ေနရတာ ေၾကာင္႔ ၊ ေအာင္စိန္စီးပြာေရးလုပ္ငန္း လည္ပတ္မူ႔ ႏွင္႔ ေရာင္းခ်မူ႔ဟာလည္း ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန တခုတည္း ၏ ခြင္႔ၿပဳ ၀ယ္ယူမူ႔ေပၚ မွီခုိေနပါတယ္။
ေအာင္စိန္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေတာ့မဲ့ ေရာ္ဘာလက္အိပ္ကုိ ၿမန္မာႏုိင္ငံက်န္းမာေရး ၀န္ၾကီးဌာနက၊ လုံၿခံဳစိတ္ခ်မူ႔၊ အရည္အေသြး ေကာင္းမူ႔ ေတြ (Safty and Quality) အေပၚ စစ္ေဆးၿပီး ၊ ထုတ္လုပ္ခြင့္ၿပဳႏုိင္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ ၿပဳလုိက္ပါၿပီ။
ေဆးပညာရွင္ေတြကေကာ၊ ေဆးဆုိင္ေတြကပါ အစမ္းသုံးစြဲရာမွာ ေက်နပ္အားရေၾကာင္း ၿပန္ေၿပာၾက ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ေရာ္ဘာ လက္အိပ္ အဓိက၀ယ္ယူတင္သြင္း ေပးေနတဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာနကေတာ႔ ေအာင္စိန္သြား ေမးတုိင္း ၿပန္ဆက္သြယ္ ပါမယ္လုိ႔ ေၿပာတာႏွစ္အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။
ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ေအာင္စိန္ အေၿဖရသြားပါၿပီ။ ၿမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက ေအာင္စိန္ဆီက ေရာဘာလက္အိပ္ေတြ ကုိ ၿမန္မာက်ပ္ေငြႏွင္႔၀ယ္ယူရင္၊ အစုိးရက သူတုိ႔ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ဘက္ဂ်က္အတြက္ ေပးမည္႔ ေရာဘာလက္အိပ္ တင္သြင္းရမဲ႔ ေဒၚလာ (FECs) ေတြေလွ်ာ႔သြားမွာစုိးလုိ႔၊ ၿပန္ေခၚမယ္ဆုိၿပီးႏွစ္အတန္ေက်ာ္ ေအာင္ေစာင္႔ဆုိင္း ထားခဲ႔တာလုိ႔ ဆုိတယ္။ ၀န္ၾကီးဌာနေတြမွာ ရွိၾကတဲ႔ ဘုိးေတာ္ၾကီးႏွင္႔ဘုိးေတာ္ေလးေတြ ( ၀န္ၾကီးႏွင္႔ ဒု၀န္ၾကီးေတြ)၊ ညႊန္ခ်ဴပ္ေတြ၊ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေတြဟာ၊ ဒီ ေဒၚလာ (FECs)ေပၚမူတည္ၿပီး သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္တဲ႔က်ပ္ေငြေတြကုိ ေဒၚလာေငြအၿဖစ္ ၿပဳလုပ္ေနသလုိ၊ ၀န္ၾကီးဌာနမွာ ေဒၚလာ (FECs) မရွိယင္ အၿခား၀န္ၾကီးဌာနေတြေအာက္မွာ မ်က္ႏွာ ငယ္ေတာင္းခံၾကရမွာ ၿဖစ္သလုိ၊စစ္ေဆးခံယူရမူ႔ေတြကုိလည္းေၾကာက္ေနၾကတယ္ လုိ႔ဆုိတယ္။
ၿမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက ႏုိင္ငံၿခားက ေရာဘာလက္အိပ္ သန္းနဲ႔ခ်ီ မ်ားမ်ား တင္သြင္းရေလ၊ သူတုိ႔၀န္ၾကီးဌာနအတြက္ ပုိမုိ ေဒၚလာ (FECs) ေတြရေလမုိ႔၊ ေအာင္စိန္ ကုိ ေရာင္းခ် ခြင္႔မေပးခဲ႔တာ လုိ႔ဆုိတယ္။ ဘုိးေတာ္ၾကီးႏွင္႔ဘုိးေတာ္ေလးေတြ ( ၀န္ၾကီးႏွင္႔ ဒု၀န္ၾကီးေတြ)၊ ညႊန္ခ်ဴပ္ေတြ၊ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေတြေကာင္းစားလာေလ၊ ၿပည္သူေတြက မ်က္ၿဖဴဆုိက္ေလလုိ႔ဘဲ ေအာင္စိန္ေၿပာခ်င္ေတာ႔တယ္။
ေအာင္စိန္ ေကာင္းေကာင္းၾကီးသေဘာေပါက္သြားၿပီး။ ၿမန္မာၿပည္မွာရွိတဲ႔ ၀န္ၾကီးဆုိသူ ေတြဟာ သူတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဴပ္ၾကီးေတြလုိဘဲ၊ အိမ္မွာေတာင္ ဘာၿဖစ္လုိ႔ ၿပည္တြင္းမွာ ထုတ္လုပ္တဲ႔ပစၥည္းေတြ (Made in Burma ) ကုိ အိမ္သာသုံး ခ်ီးကုန္းစကၠဴကအစ မသုံးၾကတာ လည္းဆုိတာပါဘဲ။
အခုေအာင္စိန္ ေနာင္တရသြားၿပီး။ ေအာင္စိန္ ဆရာ၀န္ၿပန္လုပ္ေတာ႔မယ္။
(ၿမန္မာႏုိင္ငံသတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြကုိ သတင္းေတြ၊ရုပ္ၿမင္သံၾကားအစီအစဥ္ေတြမွာ ၾကားေနရသလုိ၊ အခုေတာ႕ စာသင္ခန္းေတြမွာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေဆြေႏြးစရာေၾကာင္းအရာေတြၿဖစ္လာေနပါၿပီ။ "Aung Sein: An Entrepreneur in Myanmar" Comprehensive Case Study ေဆာင္းပါး ကုိဆီေလွ်ာ္ေအာင္အတက္ႏုိင္ဆုံး ႏွင္႔ အတုိခ်ဳံး ၿပန္ဆုိထားသည္။ ဒီ Case Study ေဆာင္းပါး ကုိ ရွာေလာ႔ ၿမိဳ႔ ေၿမာက္ကုိင္ရုိလုိင္နား တကၠသုိလ္က ေပၚေမာကၡ ေရာဘတ္ ေဟာနေဒးက စာသင္ခန္းတြင္းေဆြးေႏြးမူ႔ (The Global Ethical Problems ) အေၾကာင္းအရာတခု အၿဖစ္ ရည္ရြယ္ေရးသားခဲ႔ပါသည္။ အမွားရွိလွ်င္ ဘာသာၿပန္သူ၏ အမွားသာၿဖစ္ပါသည္။ လူ၊ ၿမိဳ႕ ရြာ နံမည္မ်ားကုိေၿပာင္းလႊဲ သုံးႏွဳန္း ထားပါသည္။ )
