Tuesday, December 27, 2011

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ထူးၿခားမႈ ၿဖစ္စဥ္မ်ား ႏွင့္ ၿမန္မာၿပည္




Sacrifice is an ongoing process, not a one-time payment.
"People don't at first follow worthy causes. They follow worthy leaders who promote worthwhile causes"
(John G Maxwell)
-ၿမတ္စုိး-
၁၁.၂၆.၂၀၁၁

တစ္ ေလးလုံး က်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာၾကီးမွာ ထူးၿခားမႈေတြရွိတယ္။ ဒီ ထူးၿခားမႈေတြ မွာ အေကာင္းဘက္ ကုိ ဦးတည္တဲ့ၿဖစ္ရပ္ေတြရွိသလုိ၊ အဆုိးဘက္ ကုိလည္း ဦးတည္မႈေတြ ရွိခဲ့တာကုိ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မွာ ၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ၿဖစ္စဥ္ေတြထဲက ထူးၿခားတဲ့ၿဖစ္စဥ္ေတြ ကုိ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ၿပပါမယ္။

ႏုိင္ငံေရး ထူးၿခားမႈၿဖစ္စဥ္ေတြထဲမွာေတာ့ အာရပ္ႏုိင္ငံေတြ မွာ အာဏာရွင္စနစ္ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးလူထုလႈပ္ရွားမႈ မ်ား ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ၿဖစ္ပြားခဲ့သလုိ၊ ရုရွား ႏုိင္ငံမွာလည္း အာဏာရွင္ ၿဖစ္ေနတဲ့ ပူတင္ အစုိးရ ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြ ရုရွားတႏုိင္ငံလုံးမွာ ၿဖစ္ပြားခဲ့တယ္။

စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ ထူးၿခားမႈၿဖစ္စဥ္ေတြမွာေတာ့ အစုိးရ က ေငြေၾကး ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ဓနရွင္ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ႏွင့္ ဘဏ္ၾကီး ေတြကုိ ေငြးေၾကးေထာက္ပံ့ ေပးေနမႈေတြ အေပၚ ဆန္႕က်င္တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြ အေမရိကန္ ႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြ ကေနတဆင့္ ေၿမာက္အေမရိက၊ ေတာင္အေမရိက၊ ဥေရာပ၊ ႏွင့္ အာရွ ၿမိဳ႔ၾကီးေတြ ကေန တကမၻာလုံး ကုိ ကူးစက္သြားခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ၿမိဳ႔ေတာ္ေတြၿဖစ္ၾကတဲ့ နယူးေယာက္၊ တုိရြန္တုိ၊ ေအသင္၊ လန္ဒန္၊ ပဲရစ္ ၊ ဇူးရစ္၊ ဘရာဆယ္လ္၊ အမ္ဆာဒမ္၊ မဲဒရစ္၊ ဖရန္႔ဖြတ္၊ စေတာ့ဟုမ္း၊ တဲလ္အဗီ၊ ေယာင္ေကာင္၊တုိက်ိဳ နဲ႔ ဆုိးလ္ၿမိဳ႕ ေတြမွာ အစုိးရေတြက ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ဓနရွင္ ဘဏ္ ကုမၸဏီၾကီးေတြ ကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပး က်ားကန္မႈေတြ ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵၿပမႈေတြ ၿဖစ္ပြားခဲ့တယ္။

ဥေရာပ ေငြေၾကး တခုတည္းသာ သုံးစြဲေနတဲ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏုိင္ငံ နဲ႔ ဖြဲ႔ စည္းထားတဲ့ ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ႏုိင္ငံေတြ ဟာလည္း ဘ႑ာေရးနဲ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြမွာ တေန႔ၿပီးတေန႔ စိန္ေခၚမႈေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ ဂရိ၊ အီတလီ၊ စပိန္ ႏုိင္ငံေတြ မွာ အစုိးရ က တင္ရွိေနတဲ့ ေၾကြးမွီေတြ ကုိ ၿပန္လည္မေပးဆပ္ ႏုိင္တာ ေၾကာင့္ အစုိးရ အေၿပာင္းအလဲေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ၿဖစ္ပြားခဲ့တယ္။

သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ ဆုိင္ရာထူးၿခားမႈေတြ ကေတာ့ ဂ်ပန္ မွာ လႈပ္ခတ္ခဲ့တဲ့ ေၿမငလ်င္ေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ဆူနာမီ ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေရလႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ပ်က္ဆီးဆုံးရွဳံးမႈေတြဟာ ကမၻာ့ ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ ေစ်းကြက္ ႏွင့္ ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ အေပၚ ထိခုိက္ ဆုံးရွဳံးမႈေတြရွိေနၿပီး၊ ကမၻာ့ စီးပြားေရး နာလန္ၿပန္လည္ထူလာဖုိ႔ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။

အထူးၿခားဆုံး ၿဖစ္ရပ္ေတြ ကေတာ့ တကမၻာလုံး က ၿပည္သူေတြ ဟာ အာဏာရွင္ စနစ္ ၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈ၊ လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္မႈ ေတြကုိ ကုိ လုံး၀ လက္မခံၾကေတာ့ဘူးဆုိတာပါပဲ။ ဒီေန႔ တၿခားဘာသာေတြကုိ ေစာ္ကားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ တာလီဘန္ ေတြ ေခြးေၿပး၀က္ေၿပး ေၿပးေနရတယ္။ လစ္ဗ်ား၊ အီဂ်စ္၊ တူနီးရွား၊ ယီမင္ အာဏာရွင္ေတြ တဘုန္းဘုန္းလဲက်ခဲ့တယ္။ ဆားဗီးယား မွာ ကရားဒစ္ အပါအ၀င္ ဆားဗီးယား စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ေဘာစနီးယား စစ္ပြဲမွာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ၿဖတ္ခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ေထာင္ မွာ အဖမ္းခံထားရတယ္။ ဒီၿဖစ္စဥ္ေတြဟာ ကမၻာ့ၿပည္သူေတြ အတြက္ေတာ့ အေကာင္းဘက္ ကုိ ဦးတည္ခဲ့တယ္။

အမွန္ေတာ့ အာရပ္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေရး ေၿပာင္းလဲမႈ ၿဖစ္စဥ္ေတြဟာ တူနီးရွားႏုိင္ငံက စတင္ခဲ့တယ္ဆုိတာ မမွားပါဘူး။ တူနီးရွား ႏုိင္ငံမွာ ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလ က အလုပ္လက္မဲ႔ ဘြဲ႔ရျပီးစ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားေလးရဲ႕ သစ္သီးတြန္းလွည္းကို ေစ်းေရာင္းခြင့္ လုိင္စင္မရွိဘူးဟုဆုိကာ ရဲေမတစ္ဦးက ပါးရုိက္ ေမာင္းထုတ္ ၿပီး လွည္းကုိ သိမ္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဒီ လူငယ္တစ္ဦး သူ႔ကိုယ္သူ မီးရွႈိ႕သတ္ေသသြားျခင္းကို မခံမရပ္ႏိုင္ ျဖစ္ရာက ႏုိင္ငံအ၀ွန္း အၿပင္ အာရပ္ေဒသတစ္ခုလုံး ပါ ကူးစက္သြားခဲ့တယ္။ ဒီ အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈေတြ ေၾကာင့္ အာရပ္ အာဏာရွင္ေတြ လည္း တစ္ဦးၿပီးတစ္ဦး ၿပဳတ္က်သြားခဲ့တယ္။





Government overthrown Sustained civil disorder and governmental changes Protests and governmental changes
Major protests Minor protests Protests outside the Arab world


အာရပ္ႏုိင္ငံေတြၿဖစ္ၾကတဲ့ တူနီးရွား၊ ယီမင္၊ အီဂ်စ္၊ လစ္ဗ်ား၊ ဘာရိန္း၊ အုိမန္၊ ေမာရုိကုိ၊ အယ္ဂ်ီးရီးယား၊ ဆီရီးယား၊ ႏွင့္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံေတြမွာ အာဏာရွင္စနစ္ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈ မ်ား ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ကူးစက္ ၿဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ဒီၿဖစ္ရပ္ေတြဟာ အေ႔ရွအလယ္ပုိင္း အာရပ္ၿပည္သူမ်ား အေန နဲ႔ အာဏာရွင္စနစ္ကုိ လုံး၀ မလုိလားေတာ့ ပါဘူး ဆုိတာ ၿပသလုိက္တာပါပဲ။ အာရပ္ အာဏာရွင္မ်ားရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာအလႊဲသုံးစားလုပ္ေနမႈ၊ အာဏာရွင္ မိသားစုမ်ား ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ား စီးပြားေရးအရ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ ကာ ႏုိင္ငံပုိင္ပစၥည္းမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အလႊဲသုံးစားလုပ္ေနမႈ၊ လြပ္လပ္မႈအခြင့္အေရးမ်ားကုိ ပုိမုိ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္လာမႈ၊ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားၿပားမႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတြေၾကာင့္ အာဏာရွင္ ဆန္႔က်င္ေရးလူထုလႈပ္ရွားမႈဟာ အေ႔ရွအလယ္ပုိင္း အာရပ္ႏုိင္ငံမ်ား တြင္ တေန႔တၿခား ၾကီးထြားလာလုိ႔ အာရပ္ အာဏာရွင္မ်ားအၿပင္ ကမၻာမွာ ရွိၾကတဲ့ အာဏာရွင္ေတြ အားလုံ းလည္း စုိးရိမ္တုန္လႈပ္ ခဲ့ၾကတယ္။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္ အာရွ ကေနစတင္ ၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြေၾကာင့္ အာရွမွာရွိၾကတဲ့ အာဏာရွင္ေတြၿဖစ္ၾကတဲ့ ဆူဟာတုိ၊ မဟာသီ၊ လီကြမ္ယုတုိ႔ ၿပဳတ္က်သြားခဲ့သလုိ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ့ေငြေၾကးနဲ႔ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ စီပြားေရး ဂရက္ေၾကာင့္ စတင္ ၿဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ စီးပြားေရး က ဆုတ္ယုတ္မႈေတြေၾကာင့္ အာရပ္ အာဏာရွင္ေတြ ၂၀၁၁ မွာ တဘုန္းဘုန္းလဲက်သြားခဲ့တယ္။

၂၀၁၁ ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း “ၾကြက္စုတ္ နဲ႔ ဓညင္းသီး” လုိ႔ ကမၻာ့အစုိးရေတြ၊ ကမၻာ့ ၿပည္သူေတြ တင္းစားေခၚဆုိခဲ့ၾကတဲ့ ၿမန္မာႏုိင္ငံ နဲ႔ ေၿမာက္ ကုိရီးယား ႏုိင္ငံေတြ မွာလည္း ထူးၿခားမႈေတြရွိခဲ့တယ္။ ေၿမာက္ ကုိရီးယား အာဏာရွင္ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ကင္ဂ်ဳံအီး ကေတာ့ ေသသြားၿပီ။ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ေၿမာက္ကုိရီးယားမွာ လူလား မေၿမာက္ေသးတဲ့ ဖခင္ အာဏာရွင္ ကင္ဂ်ဳံအီး ရဲ႕ သားငယ္ ကင္ဂ်ဳံအြန္ က အရုိက္အရာဆက္ခံၿပီး တတိယ မ်ိဳးဆက္ ေဆြမ်ိဳးစု ေခတ္သစ္ ပေဒသရာဇ္ အာဏာရွင္ အၿဖစ္ ဆက္လက္ဦးတည္ေနတာမုိ႔ ေၿမာက္ကုိရီးယား ၿပည္သူေတြ အတြက္ ေတာ့ ရင္ေလးစရာပါပဲ။

ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာေတာ့ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာရွင္စနစ္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရး မွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး လမ္းစဥ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အေကာင္းဘက္ကုိ ဦးတည္ေနၿပီလုိ႔ အၿပဳသေဘာ ေၿပာဆုိေနၾကေပမဲ့၊ လက္ေတြ႔က်တဲ့တုိးတက္မႈၿဖစ္စဥ္ေတြ ကုိေတာ့ တကယ္တမ္းေတာ့ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။

ယေန႔ၿမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးၿဖစ္စဥ္ေတြ ကုိ ေလ့လာၾကည့္ပါ။

  • ၁) ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ကုိ လႊတ္မေပးေသးဘူး၊
  • ၂) လူ သန္းေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ေနတဲ့ တုိင္းၿပည္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းစာ၊ရုပ္ၿမင္သံၾကားမီဒီယာေတြ မရွိၿဖစ္ေနတယ္၊ အဆုိးဆုံးက အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္က သတင္းစာနဲ႔ ရုပ္ၿမင္သံၾကား မီဒီယာေတြ အားလုံး ဟာ လက္ရွိ တမတ္သား အစုိးရ ေအာက္ မွာ ပဲရွိေနတုန္းပဲ၊
  • ၃) ယေန႔ႏုိင္ငံေရးၿဖစ္စဥ္မွာ ၿပည္တြင္း၊ၿပည္ပ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု အားလုံးပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္း ပုံစံ မရွိေသးဘူး။
  • ၄) ဒီမုိကေရစီနည္းလမ္းက် ေရြးခ်ယ္ၿခင္းခံရတဲ့ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္ဆုိတာ မရွိ၊ တမတ္သားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ တမတ္သားအစုိးရ ဟာ တမတ္သား ဖြဲ႔စည္းပုံအေၿခခံဥပေဒ ေအာက္မွာသာ ၿဖစ္ေနတယ္။ တမတ္သား အစုိးရ ေအာက္ မွာ တမတ္သား အခြင့္အေရးပဲရမွာၿဖစ္တယ္။ လူသားတုိင္း ကုိ အကာအကြယ္ေပးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးတုိ႔၊ ဒီမုိကေရစီေရး တုိ႔ ကေတာ့ ရမွာ မဟုတ္ဘူး။

ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိေတြ႔ၿမင္ ေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္း ကုိ တကယ္ ေလွ်က္လွမ္း ေနတယ္ဆုိတာကေတာ့ ေမးခြန္းေတြရွိေနၾကသလုိ၊ ၿပည္သူေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ ကုိ ရရွိႏုိင္ဖုိ႔ေတာ့ အေတာ္ေလး ေ၀းေနေသးပါတယ္။ ၿမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ၿဖစ္စဥ္ဟာ အေကာင္းဘက္ ကုိ ဦးတည္ေနသလား၊ အဆုိးဘက္ ကုိ ၿပန္ေရာက္သြားမလား ဆုိတာက ေတာ့ အခ်ိန္ က အဆုံးအၿဖတ္ ေပးပါလိမ့္မယ္။

Sunday, December 11, 2011

ကမၻာ့ေၾကြးၿမီ ၿပႆနာ ႏွင့္ ၿမန္မာ့ စီးပြားေရး အေပၚ သုံးသပ္ခ်က္

"The only war I support is the war on poverty"

-ၿမတ္စုိး-
၁၂.၁၁.၂၀၁၁

ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ ၁၇ ႏုိင္ငံ ရဲ႕ လူဦးေရ - ၃၁၇ သန္း
ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ GDP - ယူယုိ ေငြ ၈.၄ ထြီလီယံ
ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ ႏုိင္ငံေတြ ရဲ႕ အေၾကြး - ယူယုိ ေငြ ၉.၃ ထြီလီယံ (၂၀၁၀)

ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေၾကြးၿမီ ႏွင့္ ၿပႆနာမ်ား

အစုိးရေတြ မွာ အေၾကြး ၿမင့္မားလာၿခင္း၊ ( Rising government debt level)၊
ကုန္သြယ္မႈ မွာ လုိေငြၿပမႈ ( Trade imbalances)၊
ယုံၾကည္မႈ ကင္းမဲ့ၿခင္း( Loss of confidence)၊
ေငြေခ်း လုိ႔ မရတဲ့ အခက္အခဲ (Rating agency view)၊
ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ရဲ႔ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ မႈ၀ါဒ၊ ဘ႑ာေရး၊ ေငြေၾကး သုံးစြဲမႈ ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြ မွာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြမရွိၿခင္း၊ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေတြမရွိၿခင္း ႏွင့္ အားနည္းမႈေတြရွိေနၿခင္း ( Lack of infrastructure in regulatory and supervisory policy frameworks, structural policies, and financial principles )၊
စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ေလ်ာ့က်ၿခင္း (Lack of growth)၊
ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ မွ ခြဲထြက္ၿခင္း (Speculation of the breakup of the Eurozone)



ဥေရာပ ေငြေၾကး တခုတည္းသာ သုံးစြဲေနတဲ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏုိင္ငံ နဲ႔ ဖြဲ႔ စည္းထားတဲ့ ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ၀င္ႏုိင္ငံေတြ ဟာ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြမွာ တေန႔ၿပီးတေန႔ စိန္ေခၚမႈေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ ဂရိ၊ အီတလီ၊ စပိန္ ႏုိင္ငံေတြ မွာ အစုိးရ က တင္ရွိေနတဲ့ ေၾကြးမွီေတြ ကုိ ၿပန္လည္မေပးဆပ္ ႏုိင္တာ ေၾကာင့္ အစုိးရ အေၿပာင္းအလဲေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ၿဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ဓနရွင္ ဘဏ္ၾကီးေတြ က လည္း ယင္းႏုိင္ငံ အစုိးရေတြဟာ အတုိးႏွဳန္း မေပးဆပ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ေငြေခ်းမႈေတြ ကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ၾကတယ္။ ေပၚတူကီ၊ အုိင္ယာလန္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ၿပင္သစ္ ႏွင့္ အဂၤလန္ ႏုိင္ငံေတြ မွာ လည္း အစုိးရ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈ ႏွင့္ ယူယုိဇုံရဲ႔ ေၾကြးၿမီ ၿပႆနာမ်ား ေၾကာင့္ ဒုိေမနီ အက်ိဳးသက္ေရာက္ ကာ ႏုိင္ငံေရး ၿပႆနာမ်ား၊ တင္းမာမႈမ်ား ရွိလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ား က သုံးသပ္ခန္႔မွန္းမႈေတြ ရွိေနတယ္။

ဟားဗတ္တကၠသုိလ္ က စီးပြားေရး ပညာရွင္ ကက္နက္ရူ႔ေအာ့ဗ္ ကေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ရီဘာပလက္ကင္နဲ႔ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီ ႏွစ္ပါတီ ဟာ အစုိးရက ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈ ၿပႆနာေတြ အေပၚ သေဘာထားကြဲလႊဲမႈေတြရွိေနတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏုိင္ငံနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဥေရာပဇုံ အဖြဲ႔ ဟာ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြ ကုိ အေၿဖရွာဖုိ႔ အခက္အခဲေပါင္းစုံနဲ႔ ရင္ဆုိင္ ေနရအုန္း မယ္လုိ႔ေၿပာဆုိခဲ့တယ္။ ဒီ ၁၇ ႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံတႏုိင္စီရဲ႕ အစုိးရေတြရဲ႕ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈေတြ ဟာ မတူညီၾကသလုိ၊ ေၾကြးၿမီ ပမာဏေတြ ကလည္း မတူညီၾကဘူး။ အခြန္ေကာက္ခံေရး စံနစ္ကလည္း တႏုိင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ မတူညီၾကဘူး။ လူတဦးခ်င္းစီရဲ႔ ၀င္ေငြ ကလည္း မတူညီၾကဘူး။ အေၿခခံက်တဲ့ ဒီၿပႆနာေတြ မွာ ဆက္လက္ သေဘာကြဲလႊဲမႈေတြ ရွိေနၾကမယ္ဆုိရင္ ဥေရာပ သမဂၢအဖြဲ႔ အနာဂတ္ ဟာ စုိးရိမ္ရတဲ့ အေၿခအေနမွာ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ သူ က ေထာက္ၿပ ေဟာကိန္း ထုတ္လုိက္တယ္။

ဥေရာပ ဇုံ အဖြဲ႔ ကုိ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့စဥ္က ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံခ်င္းစီ မွာ က်င့္သုံးေနတဲ့ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာစနစ္ေတြ၊ အစုိးရ တခုစီ ရဲ႕ ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈ၊ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ ၊ တစ္ဦးခ်င္း ၀င္ေငြ နဲ႔ အခြန္ဥပေဒေတြ ကုိ ေလးေလးနက္နက္ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿခင္းမရွိပဲ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံ အၿဖစ္ လက္ခံမႈၿပဳခဲ့ၿခင္းဟာ ယေန႔ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဥေရာပ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ၿပႆနာေတြရဲ႔ အေၿခခံ မွားယြင္းခဲ့မႈေတြ ပဲလုိ႔ သူက ေထာက္ၿပခဲ့တယ္။ တနည္းအားၿဖင့္ ဥေရာပမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ေပါင္းစပ္မႈ မျပည့္စံုေသးဘဲ ယူ႐ိုဇံု ( ဥေရာပ) ေငြေၾကးစနစ္ ကုိ ထူေထာင္ခဲ့ၿခင္းရဲ႕ ဥေရာပ အဖြဲ႔ၾကီးရဲ႕ အဓိက မွားယြင္းမႈ အခ်က္ ပါလုိ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား က ေ၀ဖန္ သုံးသပ္ထားၾကတယ္။ ဒါဟာ အေ႔ရွေတာင္ အာရွ အသင္း အာဆီယံအဖြဲ႔ၾကီး အတြက္ ေတာ့ သင္ခန္းစာ ယူသင့္တဲ့ အခ်က္ၿဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။



အေမရိကန္ ေၾကြးၿမီ ၿပႆနာ

အေမရိကန္ လူဦးေရ - သန္း ၃၁၀
အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ GDP - ယူယုိ ေငြ ၁၁.၂ ထြီလီယံ
အေမရိကန္ ေၾကြးၿမီ -ေဒၚလာ ၁၅.၀၃ ထြီလီယံ ( ၂၀၁၁)

အေမရိကန္ရဲ႕ပထမဦးဆုံး သမၼတ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ကေတာ့ အစုိးရ မွာ ေၾကြးမီတင္ရွိေနတယ္ဆုိရင္၊ ၿပန္လည္ေပးဆပ္ဖုိ႔ ၀င္ေငြရွိဖုိ႔လုိတယ္။ ၿပန္လည္ေပးဆပ္ႏုိင္တဲ့၀င္ေငြရွိဖုိ႔ အခြန္တုိးေကာက္ဖုိ႔ အေၾကာင္း ၿဖစ္လာရတယ္။ အခြန္တုိးေကာက္ဖုိ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားမ်ား အၾကား သေဘာထားကြဲလႊဲမႈေတြ ရွိေနမွာပဲလုိ႔ ေၿပာဆုိခဲ့ဘူးတယ္။

လူဦးေရ သန္း ၃၁၂ နီးပါးေရာက္ရွိ ေနၿပီၿဖစ္တ့ဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မွာ အသက္ ၆၅ ေက်ာ္လုိ႔ အလုပ္လုပ္ကုိင္မႈ မွ အနားယူသြားခ့ဲသူမ်ား ႏွင့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ကုိင္မႈမွ အနားယူသြားခ့ဲသူဦးေရစုစုေပါင္း ဟာ ၅၄ သန္းရွိပါတယ္။ က်န္ရွိတဲ့ ၂၅၈ သန္းထဲမွာ ေက်ာင္းပညာသင္ၾကားေနသူဦးေရ ဟာ ၈၅ သန္းရွိတာေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ႏုိင္သူဦးေရ ဟာ ၁၇၃ သန္းသာ က်န္ရွိတယ္။

၂၈ သန္း ဟာ ဗဟုိအစုိးရ ဌာနေတြမွာလုပ္ကုိင္ေနၾကၿပီး၊ စစ္မႈထမ္းေနသူ ဦးေရ ၄ သန္း ႏွင့္ ၂၄. ၈ သန္းဟာ ၿပည္နယ္ ဌာန ဆုိင္ရာမ်ားမွာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကတယ္။အခ်ိန္တုိင္း မွာ ေဆးရုံမ်ားမွာ ကုသေနသူ ၂၄ သန္း၊ အက်ဥ္းက်ေနသူ ၁၅.၂ သန္း ရွိတာေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ရရွိမည့္ ၀င္ေငြခြန္ဟာ အလုပ္လုပ္ ကုိင္မႈမွ အနားယူသြားခ့ဲ သူ ၅၄ သန္းကုိ ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့ အကူအညီေပးရာမွာ အခက္အခဲၿဖစ္လာသလုိ၊ ဘတ္ဂ်က္မွာ လုိေငြၿပ လာရေတာ့တယ္။

အနားယူသြားတဲ့ လူဦးေရ ၅၄ သန္းေက်ာ္ ကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ဖုိ႔ က်န္တဲ့ ၇၇ သန္း က တ၀န္ယူေၿဖရွင္းေပးေနရတယ္။



အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အစုိးရ က တင္ရွိေနတဲ့ ေၾကြးၿမီ ၿပႆနာ ကုိ ကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းရာမွာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနသူူ ၇၇ သန္း ရဲ႕ ၀င္ေငြခြန္ ကုိ တုိးၿမင့္ေကာက္ခံမႈ၊ အစုိးရ ၏ က်န္းမာေရး ေထာက္ပံ့မႈမ်ားကုိ ၿဖတ္ေတာက္ၿခင္း၊ အစုိးရ ရဲ႔ သုံးစြဲမႈေတြ က ေလ်ာ့ခ်ၿခင္း၊ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ဖန္တီးေပးမႈ ၊ ေငြေၾကးေပၚလစီ (Monetary Policy) ႏွင့္ အစိုးရသံုးေငြ ဘတ္ဂ်က္ (Fiscal Policy) ဆုိင္ရာ ၿပႆနာမ်ား စသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ အေခ်အတင္ စဥ္းစား ေဆြးေႏြးလာရေတာ့တယ္။

ဂ်ပန္ စီးပြားေရး ႏွင့္ ေၾကြးၿမီ ၿပႆနာ

ဂ်ပန္ လူဦးေရ သန္း ၁၂၈ သန္း
ဂ်ပန္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ GDP ယူယုိ ေငြ ၃.၅ ထြီလီယံ
ဂ်ပန္ အစုိးရ ရဲ႕ ေၾကြးၿမီ - ေဒၚလာ ၈ ထြီလီယံ

အာရွတုိက္ မွာေတာ့ စီးပြားေရး အားေကာင္းတဲ့ ဂ်ပန္ ႏုိင္ငံဟာ က ဆူနာမီ၊ ႏ်ဴကလီးယားယုိစိမ့္မႈ ၿပႆနာ တုိ႔ ေၾကာင့္ စီးပြားေရး နာလန္ထူ လာဖုိ႔ ႏွစ္အေတာၾကာ စိမ္ေခၚမႈမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ၾကရလိမ့္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းေနၾကတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ကမၻာ့စီးပြားေရး ကပ္ဆုိက္ခ်ိန္က စၿပီး၊ ဂ်ပန္ အစုိးရ အဆက္ဆက္ တုိင္းဟာ စီးပြားေရး ၿပန္လည္ ဦးေမာ့လာဖုိ႔ နည္းလမ္းေပါင္းစုံ နဲ႔ အေၿဖရွာခဲ့ၾကတယ္။ ဂ်ပန္ ဗဟုိဘဏ္ဟာ စီးပြားေရး အားေကာင္းလာေစဖုိ႔ အတုိးႏွဳန္း ကုိ သုည ရာခုိင္ႏွုန္းအထိ ေလ်ာ့ခ်ခဲ့ၾကတယ္။ စီးပြားေရး ၿပန္လည္ေကာင္းမြန္ေအာင္ နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ အေၿဖရွာတာ မေအာင္ၿမင္ၾကလုိ႔ ဂ်ပန္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေလးဦး ၅ ႏွစ္ အတြင္း ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၾကတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ က ေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အထိ ၅ ႏွစ္ အေတာ္ အတြင္း ဂ်ပန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ၅ ေယာက္ ေၿပာင္းလဲ ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။

ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး ကုိ ေလ့လာ သုံးသပ္ေနသူေတြကေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ က စတင္ခဲ့တဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရး ကပ္ဆုိးၾကီးေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွာ Japanization ၿဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ သုံးသပ္ေနၾကတယ္။ ဆုိလုိတာက ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးမွာ ဂ်ပန္ အစုိးရေတြလုိ စီးပြားေရး နာလန္ထူလာေအာင္ တုိက္ပြဲ၀င္ရင္း အစုိးရ အေၿပာင္းအလဲ ေတြ ရွိလာလိမ့္မယ္လုိ႔ သုံးသပ္ထားၾကတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ မွာလည္း အုိဘားမား ဟာ ေနာက္ထပ္ သက္တမ္း အတြက္ အလားအလာ နည္းလာ ေနၿပီ လုိ႔ သုံးသပ္ထားၾကတယ္။ အာရပ္မွာေတာ့ အဏာရွင္ေတြ တဘုန္းဘုန္းလဲက်ခဲ့ၾကတယ္။

ၿမန္မာ့စီးပြားေရး

ယေန႔ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးရွိ အစုိးရေတြ ဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရး ကပ္ဆုိးၾကီးကာလအတြင္း စီးပြားေရး ၿပန္လည္ နာလန္ထူလာဖုိ႔ နည္းမ်ိဳးစုံ အေၿဖရွာေနၾကစဥ္ မွာ ၿမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး အနာဂတ္ အေၿခအေန ကုိ ၿမန္မာၿပည္သူမ်ား က စိတ္၀င္တစားရွိေနၾကမွာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

လက္ရွိ ၿမန္မာ့စီးပြားေရး အေၿခအေနက လက္ေတြ႔မွာ ၿပန္လည္နာလန္ထူေထာင္တဲ့ အဆင့္မွာ မရွိေသးပါဘူး။ ဆုိလုိတာ က နဂုိကတည္း က ၿမန္မာ့ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္ မွာ မရွိခဲ့ေသးတာေၾကာင့္ ဘာကုိ ၿပန္လည္ နာလန္ထူလာေအာင္ က်ိဳးစားရမွာလည္းဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာရွိေနတယ္။ တနည္းအားၿဖင့္ ၿမန္မာ့ စီးပြားေရးဟာ Economic survival အဆင့္မွာ သာရွိေသးတယ္။ Economic Recovery အဆင့္ မရွိေသးဘူလုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။

ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာ စီးပြားေရး ႏွင့္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ မူ၀ါမ်ား ဟာ ထင္သာၿမင္သာ မရွိခဲ့သလုိ၊ ၿမန္မာႏုိင္ငံ ဗဟိုဘဏ္က ေငြေၾကးေပၚလစီ (Monetary Policy) ႏွင့္ အစိုးရသံုးေငြ ဘတ္ဂ်က္ (Fiscal Policy) ေတြေပၚမွာ လည္း တာ၀န္ယူမႈ ႏွင့္ ယုံၾကည္မႈ ပုိင္းေတြ မွာ အားနည္းမႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္။ တနည္းအားၿဖင့္ ၿမန္မာ ဗဟိုဘဏ္က ေငြေၾကးေပၚလစီ (Monetary Policy) ပုိင္း မွာ သီးၿခားရပ္တည္မႈ ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ဆုံးၿဖတ္မႈ အခြင့္အဏာ မရွိၿဖစ္ေနဆဲပါ။ ဗဟိုဘဏ္ ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြစကၠဴကို ႐ိုက္ထုတ္ရတဲ့ တာဝန္ရွိတာ ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ ေငြသား ပမာဏ (Liquidity) ကို ဗဟိုဘဏ္က ထိန္းခ်ဳပ္ရပါတယ္။ ဗဟိုဘဏ္ မွာ လြတ္လပ္စြာ ဆုံးၿဖတ္မႈ အခြင့္အဏာ ရွိဖုိ႔လုိတယ္။ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား တိက်မွန္ကန္မႈ ရရွိဖုိ႔လုိတယ္။

တနည္းအားၿဖင့္ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံ ဆုိင္ရာ လြတ္လပ္ တဲ့ Institution မ်ား နည္းပါးမႈရွိေနၿခင္း ၊ ေငြေၾကး ႏွင့္ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ မွာ ေခတ္ေႏွာက္က်ေနၿခင္း၊ လက္ေတြ႔မက်တဲ့ ေငြလဲႏႈန္းနဲ႔ တြက္ထားတဲ့ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္၊ ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ (GDP)၊ ႏုိင္ငံျခားတင္ပို႔မႈထြက္ကုန္၊ သြင္းကုန္စာရင္းဇယားေတြဟာ မွန္ကန္တိက်မႈ မရွိတာေတြေၾကာင့္ မွန္ကန္တဲ့ ေငြေၾကးေပၚလစီ (Monetary Policy) ႏွင့္ အစိုးရသံုးေငြ ဘတ္ဂ်က္ (Fiscal Policy) ေတြ ကုိ ခ်မွတ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ လာေရာက္ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူမ်ား ရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ ကုိ ရရွိႏုိင္မွာ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ တနည္းအားၿဖင့္ ၿမန္မာ့ စီးပြားေရးစနစ္ မွာ စီးပြားေရး အေၿခခံ အေဆာက္အအုံေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မရွိေသးတာေၾကာင့္ ကမၻာ့စီးပြားေရး အေၿခအေန နဲ႔ ႏွဳိင္းယွဥ္ေၿပာဆုိလုိ႔မရၿဖစ္ေနတယ္။ အခ်က္အလက္ပုိင္း ဆုိင္ရာေတြ မွာ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရရွိဖုိ႔ အလြန္မွ ခက္ခဲပါတယ္။

ႏုိင္ငံအသီးသီးဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈ ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈေတြ ကုိ အလ်င္အၿမန္ ၿပင္ဆင္မႈေတြၿပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေနၾကသလုိ၊ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ လည္း ထင္သာၿမင္သာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ၿပဳၿပဳင္ေၿပာင္းလဲတုိးတက္လာမႈေတြ အခ်ိန္မွီ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြ၊ စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ ၿပႆနာမ်ား ကုိ ဆက္လက္ ရင္ဆုိင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။

လက္ရွိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ ႏွင့္ အာရွ ႏုိင္ငံေတြ မွာ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ သဘာ၀ေဘးအႏၱာရာယ္ေၾကာင့္ စီးပြားေရး ႏွင့္ ကုတ္ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းေနမႈ ဟာ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွ ႏုိင္ငံၿခား တင္ပုိ႔မႈ ကုိ အားေကာင္းလာေစဖုိ႔ အခြင့္ အလမ္းေတြရွိေနေပမဲ့ ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ထြက္ကုန္ေတြဟာ ေစ်းကြက္မွာ အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းမႈ၊ နည္းပညာပုိင္းဆုိင္ရာ အားနည္းမႈ၊ ေငြေၾကးစနစ္ ခုိင္မာမႈမရွိၿခင္း ေတြ ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေစ်းကြက္ မွာ အားသာမႈရေအာင္လုပ္ဖုိ႔ အခက္အခဲမ်ားရွိေနပါလိမ့္မယ္။

ဥပမာ အားၿဖင့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး ႏွင့္ ေစ်းကြက္ေတြ မွာ ကမၻာ့ေငြေၾကးေတြ ထုိးက်မႈေတြ ရွိေနၿပီး အိမ္ယာေစ်းေတြ ထုိးက်ခဲ့တယ္။ ၿမန္မာႏုိင္ငံ မွာေတာ့ ေငြလဲလွယ္မႈေတြ ထုိးက်ခဲ့ေပမဲ့ အိမ္ယာေစ်း၊ ကုန္းေစ်းႏွဳန္း ေတြ ဟာ တုိးၿမင့္ေနတာ ကုိ ၾကည့္ၿခင္းၿဖင့္ ၿမန္မာ့စီးပြားေရး ဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရး ပုံစံနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ၿဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရတယ္။

ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံ သူေတြရဲ႕ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ၊ မရွိသ၍ ၿမန္မာ့စီးပြားေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရး အဆင့္ အေနအထား ကုိ ေရာက္ရွိဖုိ႔ အလွမ္းကြာေ၀းေနမွာၿဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာ သုံးသပ္တင္ၿပယင္း။

(ေဆာင္းပါးရွင္ ကုိၿမတ္စုိး ေရးသားခဲ့တဲ့ " Economic crisis as a force for change" ေဆာင္းပါးကုိ ဤေနရာမွာ ဖတ္ရွဳ႔ႏုိင္ပါသည္။ )