ၿမစ္၀ ကြ်န္း ေပၚ လူေနမႈ အပုိင္း (၃) - Employment in Delta Region

ဒီတေခါက္ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရြာေတြ သြားလည္ေတာ့ ရြာမွာ လူစုံ၊တက္စုံ မေတြ႔ရေတာ့ဘူး။ ဘယ္သူက ေတာ့ ရန္ကုန္မွာ အိမ္ကူတုိ႔၊ လုိင္သာယာ စက္ရုံးၾကီးေတြ မွာ အလုပ္သမား အၿဖစ္တုိ႔။ တခ်ဳ႔ိ ရြာသားေတြ ဆုိ ဘယ္သူကေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ၊ ဘယ္သူကေတာ့ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ဘယ္သူကေတာ့ စကၤာပူ ႏုိင္ငံေတြ မွာ အလုပ္သြားလုပ္ၾကတယ္ဆုိပဲ။ အဘူဒါဘီ ႏွင့္ အေရွ႔ အလယ္ပုိင္းႏုိင္ငံ ေတြ ေတာင္ ပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႔ ဆုိ ရြာက ထြက္သြားၿပီး က တည္း က ၿပန္ေရာက္မလာၾကေတာ့တဲ့ သူေတြ အေၾကာင္းလည္း ၾကားရတယ္။ ရြာေတြ မွာ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမ ေတြေတာင္ ရွားလာေနတယ္။ရြာ မွာ က ကေလးေတြရယ္၊ ဘုန္းၾကီးေတြရယ္၊ သက္ၾကီးရြယ္အုိေတြ ပဲ ေတြ႔ရတယ္။ 

ရြာသူေတြ ေတာင္ ေတြ႔ရ ခဲတယ္။ ဒလ-ဗ်ာပုံ-ဘုိကေလး လမ္းမၾကီးေတြ မွာ ေခါင္းေပၚရြဲ႔ ေက်ာက္သယ္၊ ေၿမတူး လုပ္ေနၾကတာ က လမ္းေဘး တဖက္ တခ်ပ္ ရြာေတြ က အမ်ိဳးသမီးေတြ။ ဘ၀ ကုိ အံတု ရုန္းကန္ ေနၾကတယ္။ ေန႔စဥ္တက္ေနတဲ့ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းေတြ ေၾကာင့္ ရြာ မွာ စပါးစုိက္၊ ေတာင္သူ လုပ္ယုံနဲ႔ မိသားစု စား၀တ္ေနေရး ကုိ မေၿဖရွင္းႏုိင္ၾကေတာ့ ဘူး။ ရရာ အလုပ္ကုိ ၀င္လုပ္ေနၾကရတယ္။ တခ်ိဳ႔ဆုိ ခႏၶာကုိယ္ရင္းၿပီး အလုပ္ လုပ္စားေနရတဲ့ ဘ၀ေတြ။ အလုပ္အကုိင္ ဆုိတာ အတိအက်မရွိဘူး။ ရာသီေပၚ အလုပ္ေတြ က မ်ားတယ္။

တခ်ိဳ႔ က ၿမိဳ႔ ၿပ မွာ အဆင္ေၿပမယ္ဆုိၿပီး လယ္ေတြ၊ ယာေတြ ေရာင္းၿပီး သြားၾကတယ္။ အလုပ္မရွိေတာ့ ၿပန္စရာ အိမ္မရွိ ၿမိဳ႔ၿပ မွာ က်ဴးေက်ာ္ဘ၀ ေရာက္သြားၾကတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈက နက္သထက္နက္လာ ေနပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈနဲ႔ လူလံုးမလွျဖစ္ရတာက တုိက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနတယ္ဆုိတာ အထူး ေျပာစရာမလိုေတာ့ပါ။

ဒီေနရာ မွာ အေတြးတခု၀င္လာတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ မွာ စူနာမီ သဘာ၀ေဘးအႏၱာရယ္ က်ေရာက္ၿပီး၊ ဖူးခတ္ ၿမိဳ႔ၾကီး ဟာ တဟုန္ထုိး တုိးတက္လာတယ္။ ၿမန္မာ ၿပည္ မွာ နာဂစ္၀င္ၿပီးေတာ့ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ဟာ ဒုံရင္း က ဒုံရင္းပဲ။ ပုိၿပီးဆုိးရြား လာတာေတာင္ ေတြ႔ရတယ္။

ၿမန္မာၿပည္ မွာ အခြန္ေကာက္ခံ တဲ့ တုိးဂိတ္ အေဆာက္အအုံေတြ ဟာ တႏွစ္တႏွစ္ ၾကီးလာေပမဲ့၊ ေခါင္းေပၚရြဲ႔ ေက်ာက္သယ္၊ ေၿမတူး လုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ က ဒုံရင္း က ဒုံရင္းပဲ။ လမ္းေတြ က ပုိဆုိးလာသလုိ၊ အမႈိက္ေတြ က လည္း ပုိမ်ားလာတာေတြ႔ ရတယ္။ ေခါင္းေပၚ ရြဲ႔ ေက်ာက္သယ္၊ ေၿမတူး လမ္းေတြ ခင္းေပး၊ ၾကမ္းတမ္းစြာလုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ ေၾကာင့္ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ မွာ လမ္းမၾကီးေတြ ၿဖစ္လာခဲ့တာ။

လမ္းမၾကီးေတြ ေဖာက္လုပ္ေတာ့၊ သူတုိ႔ မွာ ဘ၀ လုံၿခံဳမႈ မရရွိခဲ့ဘူး၊ အာမခံခ်က္ေတြ မရရွိခဲ့ဘူး။ သူတုိ႔ မွာ အလုပ္သမားနဲ႔ တူတဲ့ ယူနီေဖာင္း၀တ္စုံေလးေတာင္ မရွိရွာဘူး။

သူတုိ႔ကုိ ေက်းဇူးတင္ရမဲ့ အစား၊ တုိးဂိတ္ေတြ ပုိင္၊ ကြ်န္လုိ ဆက္ဆံခဲ့ၾကၿပီး ကုိယ့္ အက်ိဳးစီးပြားတခုတည္းကုိ သာ ၾကည့္ခဲ့ၾကတဲ့ ခရုိနီေတြ ကုိ တခ်ိဳ႔ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြႏွင့္ အစုိးရဆက္တုိင္း က အေရးေပးဆက္ဆံၿပီး၊ ေက်းဇူးတင္ေနၾကလုိ႔ ၀မ္းနည္းမိတယ္။
အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြ နည္းပါးေနလုိ႔ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ မွာ ဘုန္းၾကီးေတြ ေပါလာတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀ ပုိနိမ့္က်လာတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းအားေလ်ာ့က်သြားတယ္။ က်ဴးေက်ာ္ေတြ ပုိမ်ားလာတယ္။ အလုပ္အကုိင္ ဟာ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသရဲ႔ မွာ အဓိက ေၿဖရွင္းရမည့္ ၿပႆနာ ၿဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

အခုတင္ျပေနတာက ျမစ္ဝ ကြၽန္းေပၚက ျပည္သူေတြရင္ဆုိင္ ေနရတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ျပည္နယ္ေတြ၊ တုိင္း ေဒသႀကီးေတြမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာ ေတြ မပါေသးပါဘူး။ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ဆုိရင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားေတြ ဘယ္ေလာက္ ရုန္းကန္ေနရသလဲဆုိတာကို ခန္႔မွန္းၾကည့္လို႔ရပါတယ္။

ၿမစ္၀ ကြ်န္း ေပၚ လူေနမႈ အပုိင္း (၂) - Health in Delta Region

ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ရြာ ေတြ မွာ တႏုိင္ ေမြးၿမဴေရးလုပ္ၾကတယ္။ ၀က္ေမြး၊ ၾကက္ေမြး ၊ ဘဲေမြး။ ရြာ ကုိ ဧည့္သည္ ေတြ လာရင္ ခ်က္စား၊ ေပၚစားၾက၊ တခ်ိဳ႔ က ၿမိဳ႔ေပၚ ကုိ ေရာင္းစားၾက အပုိေငြ စုေဆာင္းေလ့ရွိတယ္။ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ဆိုတာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စပါးထြက္ တဲ့ ဗဟိုခ်က္မ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆန္စပါး၊ ဖြဲႏု ေပၚတယ္။ တရိစာၦန္ေတြ ရဲ႕ အစားအစာ အတြက္ လည္း အဆင္ေၿပတယ္။ အရင္ က ေတာ့ ဆန္စပါး စုိက္တဲ့ေနရာ မွာ မိရုိးဖလာ ကြ်ဲ၊ ႏြားေတြ နဲ႔ လယ္ထြန္ၾကတယ္။

အခုေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ကြ်ဲေတြ၊ ႏြားေတြ ရြာ မွာ ရွားလာၾကၿပီး။ ကြ်ဲ၊ ႏြား ေနရာ မွာ စက္ေတြနဲ႔ စုိက္လာၾကတယ္။ နားဂစ္ အၿပီး ဆားငံရည္ ၀င္လာေတာ့ လယ္ေတြ၊ ႏုံးေၿမေတြ ဟာ ပ်က္စီးမႈေတြၿဖစ္လာတယ္။ ဒီေတာ့ စပါး အထြက္တုိးေအာင္ ဓာတ္ေၿမၾသဇာ၊ ပုိးသတ္ေဆး ပုိသုံးလာၾကရေတာ့တယ္။ ပုိးသတ္ေဆးေတြ သုံးေတာ့ ရြာ က ကြ်ဲ၊ ႏြားေတြ အတြက္ စားက်က္ရွားလာတယ္။ သားငါး၊ ပုဇြန္ေတြ ရွားလာတယ္။ လူေတာင္ ကြ်ဲပုခုံးထ အလုပ္လုပ္တာေတာင္ မိသားစု စား၀တ္ေနေရး အတြက္ အႏုိင္ႏုိင္ ၊ကြ်ဲႏြားေတြ အတြက္ ရွာေဖြေကြ်းဖုိ႔ က အခက္အခဲေတြ ၿဖစ္လာလုိ႔ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေရာင္းစားၾကရေတာ့တယ္။ မႏွစ္ က ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ၿပန္ေရာက္ေတာ့ ကြ်ဲ ေလးေကာင္ရွိတဲ့ အိမ္ မွာ အခု ကြ်ဲတေကာင္ မွေတာင္မေတြ႔ရေတာ့ဘူး။

ရြာေတြ မွာ ဆန္စပါး စုိက္တဲ့ အခါ စပါးပိုးမက်ေအာင္ ပိုးသတ္ေဆးေတြသံုး၊ အထြက္ ေကာင္းေအာင္ ဓာတ္ေျမဩဇာ ေတြကိုသံုးၾကတယ္။ ပုိးသတ္ေဆး၊ ဓာတု ေဗဒပစၥည္းေတြကို သံုးစြဲရတာ ေၾကာင့္ ထြက္လာတဲ့ စပါးနဲ႔ဆန္ ဟာ သဘာဝအတိုင္းမဟုတ္ ေတာ့ပါဘူး။ ဓာတုဓာတ္သင့္ေန တဲ့ ဆန္ေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ စပါး ကို အခြံခြၽတ္ရာက ရလာတဲ့ဖြဲႏု ကုိ ကြ်ဲေကြ်းရင္ ကြ်ဲ အဆိပ္သင့္၊ ၀က္ေကြ်းရင္ ၀က္အဆိပ္သင့္ပဲ။

လူေတြ လည္း အဆိပ္သင့္ေနတဲ့ ဆန္စပါး စားၾကရေတာ့၊ ေရာဂါေတြ ထူေၿပာလာတယ္။ ေမြးလာတဲ့ ခေလးေတြ ဆုိရင္ နား ထင္မွာ ဘုႀကီးနဲ႔ ေမြးလာတာတို႔၊ မ်က္စိက အဆမတန္ျပဴးထြက္ေန တာတုိ႔၊ မ်က္ႏွာက ရြဲ႕ေစာင္းေန တာတို႔ အစရွိသျဖင့္ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ က ရြာေတြ မွာ က်န္းမာေရး ထိခုိက္ပ်က္စီးမႈေတြ ၿဖစ္လာေနတယ္။

မိခင္ေတြ ဟာ ဓာတုေဗဒဓာတ္သင့္ေန တဲ့ ဆန္ေတြကို ေရရွည္စြဲစားသံုး လာရတာရယ္၊ ဓာတု အဆိပ္သင့္ ပတ္၀န္း က်င္မွာ ၾကီးၿပင္း လာၾကတာေတြရယ္၊ ေၾကာင့္ လုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကပါတယ္။ စပါးစုိက္ခ်ိန္ ဆုိ ၿမစ္ေရ၊ ေခ်ာင္းေရ ၊ ကန္ေတြ မွာလည္း အဆိပ္သင့္လာတယ္။

ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ က ေတာင္သူဦးၾကီးေတြ ဟာ အမ်ားအားၿဖင့္ ဆင္းရဲၾကတယ္။ စပါးေဈးႏႈန္းဟာ အၿမဲတမ္းေကာင္းမေနတဲ့အတြက္ စပါးအထြက္မေကာင္းတဲ့ ႏွစ္ေတြမွာဆုိရင္ လယ္သမားခမ်ာ အ႐ႈံး နဲ႔ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။ ေခ်းေငြကို ျပန္မဆပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ေငြျပန္ မဆပ္ႏုိင္ေတာ့ အာဏာပိုင္မ်ားနဲ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႕ရျပန္ပါတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ လယ္ေတြ ဆုံးရွဳံးၾကတယ္။ ဒီေတာ့ လယ္ယာေၿမေတြ မဆုံးရွဳံးေအာင္ အထြက္တုိး ေအာင္စုိက္ၾကရတဲ့ ပုိးသတ္ေဆး၊ ဓာတု ေဗဒပစၥည္းေတြကို သုံးစြဲၾကရလုိ႔ လူထု က်န္းမာေရး အတြက္ ဆုိးက်ိဴးရလာဒ္ေတြ ခံစားေနရတယ္။

ရြာလမ္းအတုိင္း သြားရင္ ရြာအလယ္ မွာ ဘုန္ၾကီးေက်ာင္းရွိတယ္။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းရဲ႕ သက္တမ္း က ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ၿပီ။ လြန္ခဲ့ တဲ့ ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ၊ ဦးဖုိးကြန္း ဆုိသူ က ကြ်န္းတုိင္ၾကီးေတြ နဲ႔ ေဆာက္ထားခဲ့တာ။ ရြာ က လူေတြ ဆင္းရဲလာတာက တေၾကာင္း၊ နားဂစ္ က ေမႊခံရတာေတြ ေၾကာင့္ ကြ်န္းတုိင္ေတြ နဲ႔ ေဆာက္ထားတဲ့ ရြာဦးဘုန္းၾကီးေက်ာင္းလဲ ယဲ့ယုိင္လုိ႔ေနၿပီ။

ဒီေန႔ ဘုန္ၾကီးေက်ာင္း မွာ လူ ေၿပာမ်ား၊ ေရပန္းစားၿပီး ရြာသားေတြ တီးတီးတြတ္တြက္ေၿပာေနၾကတာ က ရြာ က ကာလသားၾကီး ခ်က္စူ ရဲ႕ ၀က္မ ၾကီး နဲ႔ ၀က္ကေလး ငါးေကာင္ ေသဆုံးသြားတဲ့သတင္း။ အေၾကာင္း က ေတာ့ ဓာတုဓာတ္သင့္ေန တဲ့ ဖြဲႏု ကုိ ၀က္ေတြ ကုိ ေကြ်းလုိက္မိေတာ့၊ ၀က္မၾကီးနဲ႔ ၀က္ကေလး ေတြ အားလုံး ေသဆုံးသြားၾကတာဆုိပဲ။ ၀က္ ကေလးေတြ ေမြးလာ လုိ႔ စီးပြားၿဖစ္ေတာ့မယ္၊ ၾကီးပြားေတာ့ မယ္ လုိ႔ စိတ္ကူးေတြယဥ္ခဲ့တဲ့ ခ်က္စူ က ေတာ့ ေသသြားတဲ့ ၀က္ကေလးေတြ ၾကည့္ ၿပီး ေငးငုိင္ေနေလရဲ႔။

ၿမစ္၀ ကြ်န္း ေပၚ လူေနမႈ အပုိင္း (၁) -Logistics in Delta region

က်ဳပ္ ငယ္ငယ္ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ မွာ ၾကီးၿပင္းလာတဲ့ သူ၊ မိခင္ ၾကီး ေခါင္းခ်သြားခဲ့တာ ဆုိေတာ့ သံေယာဇဥ္ရွိတယ္။ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚသားေတြ လယ္လုပ္၊ယာလုပ္ေတာ့ က်န္းမာတယ္၊ ထြားၾကိဳင္တယ္။ ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚ မွာ သား၊ငါးေပၚတယ္။ လက္ညိဳးညႊန္ရာ အုန္းပင္၊ဓနိပင္ေတြ ေပၚတယ္။ ဒါက လြန္ခဲ့ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ က ။

အခု ၿမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသေတြ မွာ သား၊ငါးရွားလာတယ္။ အုန္းသီး မထြက္သေလာက္ၿဖစ္ေနတယ္။ အုန္သီးရွားလာရတာ က တြက္ေခ်မကုိက္လုိ႔ အုန္းပင္ေတြကုိ ဂရုမစုိက္ႏုိင္၊ နာဂစ္ကလည္း ေမြခံရေတာ့ ရွားလာရတာ။ သား၊ငါး က လည္း လုိင္စင္ရွိ မွ ဖမ္းလုိ႔ရ ၊ ဒါ့အၿပင္ ပုိးသတ္ေဆး ဒဏ္၊ ဘတ္တရီ ဒဏ္ေတြ ေၾကာင့္ ရွား လာရေတာ့ တယ္။

ၿမစ္ဝကြၽန္းေပၚက ထြက္ တဲ့ အုန္းသီးကို ေဒသခံေတြက ရန္ကုန္ကို တင္ေရာင္းၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ကိုယ္တိုင္ ရန္ကုန္ကိုမသြားႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အုန္းသီးလာ ေကာက္တဲ့ ပြဲစားမ်ားကေနတစ္ ဆင့္သာ ေရာင္းရပါတယ္။ အုန္း ပင္ပိုင္ရွင္ေတြ ရွင္းျပတဲ့အတုိင္း ဆုိရင္ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ အုန္းသီးေရာင္းလိုက္တဲ့ အုန္းပိုင္ ရွင္ဟာ ေလာက္ေလာက္လားလား အျမတ္အစြန္း မရဘူးလို႔ သိရပါတယ္။ အုန္းတက္ သမား၊ အုန္းပင္ၿပဳစု ေပးတဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈ က လဲ ၾကီးၿမင့္လာတယ္။
ေက်းရြာေတြ မွာ ရွားပါးလွတဲ့ အုန္းတက္ သမားေတြ ကုိ ေပးအၿပီး၊ သူတုိ႔က ပြဲစားကို ေရာင္းတဲ့အခါမွာ အလံုးလွတဲ့ အုန္းသီးတစ္လံုးအတြက္ ၈၅ က်ပ္သာရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီ မွာ ပြဲစားက အုန္းသီးကို ရန္ကုန္ အေရာက္တင္ဖို႔အတြက္ ေမာ္ ေတာ္နဲ႔ သယ္ယူရပါတယ္။ ရန္ကုန္က ပြဲ႐ံုေတြကို ျပန္သြင္းပါ တယ္။ တစ္ခါပြဲ႐ံုေတြကေန လက္ လီလက္ကားေရာင္းခ်တဲ့သူေတြ ဆီ ေရာက္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ ေရာက္တဲ့အခါမွာ အရည္ေသာက္ အုန္းသီးစိမ္းတစ္လံုးရဲ႕ တန္ဖိုး ဟာ က်ပ္ ၅၀၀ ျဖစ္သြားပါၿပီ။
အဲဒီေတာ့ စားသံုးသူက အုန္းစိမ္းရည္ေသာက္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အုန္းသီးတစ္လံုးကို က်ပ္ ၅၀၀ ေပးဝယ္ရပါေတာ့တယ္။ လူထု က အုန္းရည္ မေသာက္ႏုိင္ေတာ့ ဘူး။ အုန္ရည္ က အရက္ထက္ ပုိေစ်းၾကီးေနတယ္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအျမင္နဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒီလိုအေျခအေန ဟာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ထိုက္တဲ့ အေျခအေနပါ။
မူရင္းအုန္းသီး ထြက္တဲ့ေနရာကေန ေနာက္ဆံုး စားသံုးသူလက္ထဲေရာက္တဲ့ အထိသယ္ယူပို႔ေဆာင္ရတဲ့ စရိတ္စကေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတယ္ ဆိုတာကို ျမင္ရပါတယ္။

ကုန္ပစၥည္းတင္ပို႔သယ္ယူဖို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအေျခခံ အေဆာက္အအံု ေခတ္မမီတာ၊ မေခ်ာေမြ႕တာ၊ ကား၊ သေဘၤာအစရွိတဲ့ ယာဥ္၊ရထားမ်ားအတြက္ သံုးစြဲရတဲ့ စက္သံုးဆီေဈးႏႈန္း ႀကီးျမင့္တာေတြက အုန္းသီးကို ေဈးတက္ေစတဲ့ မူလအေျခခံ အေၾကာင္းတရားေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီၾကားထဲမွာ အုန္းသီးေတြတင္လာတဲ့ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ကို အာဏာပိုင္တခ်ိဳ႕က ဘာဘာညာညာအေၾကာင္းျပၿပီး ေငြေတာင္းခံတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြ မပါေသးပါဘူး။

Résumé

Résumé ဆုိတာ ၿပင္သစ္ စကားလုံး။ သူ႔ရဲ႔ အဓိပၸါယ္က ေနာက္ခံအေၾကာင္း ႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ား လုိ႔ ဆုိတယ္။ Résumé ကုိ အလုပ္ေလ်ာက္တဲ့ေနရာ မွာ သုံးေလ့ရွိတယ္။ ၁၉၈၀ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ က အေမရိကန္ တကၠသုိလ္ေတြ မွာ ဘြဲ႔ ရခါနီး ပညာ သင္ၾကားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ Business Writing ဆုိတဲ့ အဂၤလိပ္စာ အတန္းေတြ မွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သင္ၾကားေပးလာတာကုိ သတိထားမိတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြ အလုပ္အကုိင္ေလွ်ာက္တဲ့ အခါ ၊ အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြ တဲ့ အခါ ဘယ္လုိ ေရးသင့္ သလဲ ဆုိတာ သင္ၾကားေပးေလ့ရွိတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ အလုပ္အကုိင္ ေတြ ကုိ ရွာေဖြရာ မွာ ပဲၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ ကမၻာေက်ာ္ ကုမၸဏီေတြ မွာ အလုပ္အကုိင္ ေလွ်ာက္တဲ့ အခါ မွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ ေလွ်ာက္တဲ့ အလုပ္အကုိင္နဲ႔ ကုိက္ညီသည့္ မိမိရဲ႕ Résumé တခုေတာ့ ရွိဖုိ႔လုိတယ္။ ဒီလုိ Résumé ေရးသားတဲ့ အခါ “Honor System” ပဲ။ ေနာက္ခံအေၾကာင္း ႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ား ကုိ မိမိၾကိဳက္သလုိ ေရးလုိ႔ရတယ္။

Résumé ထဲမွာ ဘယ္လုိပဲ ထည့္ေရးေရး မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ၊ ရုိးသားမႈ ရွိမရွိက လုပ္ငန္းခြင္ မွာ အေၿဖေပၚေတာ့တာပဲ။ ႏုိင္ငံတကာ မွာေတာ့ Trust ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္မႈ က လုပ္ငန္းခြင္ လူမႈဆက္ဆံေရး မွာ အဓိက အက်ဆုံးပဲ။

လုပ္ငန္းခြင္ေရာက္ရင္ ညာလုိ႔၊ လိမ္လုိ႔ မရဘူး။ အစားေကာင္းေကာင္း မစားရင္ ၊ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ အေၾကာင္းမသိသလုိ၊ မ၀တ္ဘူး မစားဘူးဆုိရင္လည္း မ၀တ္တက္ မစားတက္ဘူးဆုိတဲ့ အတုိင္း၊ အလုပ္ အေတြ႔အၾကံဳ တကယ္ မရွိရင္လည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေရရွည္မွာ လိမ္ညာလုိ႔ မရေအာင္ၿဖစ္ေတာ့တာပဲ။

ႏုိင္ငံေရး ေလာက မွာ လိမ္ညာ မိရင္ေတာ့ တုိင္းၿပည္ ပါ ထိခုိက္နစ္နာတက္တယ္။

ကမၻာ အႏွ႔ံ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံ လုပ္ကုိင္ေနၾကတဲ့ ကုမၸဏီၾကီးေတြ က အလုပ္သမားေတြ ကုိ ရွာေဖြ ငွားရမ္းတဲ့ အခါ hands-on experience လုိ႔ ေခၚတဲ့ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္ မႈ ရွိတဲ့ သူေတြ ကုိ ပုိမုိႏွစ္သက္ၾကတယ္။ ဘယ္ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းၾကီးေတြ က ၿပီးလုိ႔၊ ဘယ္သူနဲ႔ သိလုိ႔ ဆုိတာ ထက္ သ႔ူ မွာ အသိအမွတ္ၿပဳ လုိင္စင္ ရွိမရွိ ၊ သူတုိ႔ မွာ သက္ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္ မွာ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္ မႈ ရွိမရွိ အေပၚ ပုိစဥ္းစားတယ္။
အေမရိကန္ ေကာ္ပုိေရးရွင္းၾကီးေတြ မွာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ေနၾကတဲ့ CEO လုိ႔ ေခၚတဲ့ အၾကီးအကဲ အမ်ားစု ဟာ PhD ေက်ာင္းဆင္းေတြ မရွိသေလာက္ပဲ။ အေမရိကန္ သမၼတ ေတြ ဟာ လည္း PhD ေက်ာင္းဆင္းေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ ေတြ မွာ ေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္ေတြ မွာ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္ မႈ ရွိၾကတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဘယ္သူ က သမၼတ ၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ ဘယ္သူ က အစုိးရ ၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ လူထုက လက္ခံၿပီး၊ လူထု ကုိ အက်ိဳးၿပဳလုပ္ေဆာင္မဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ ဆုံၿဖတ္ခ်က္ေတြ ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမဲ့သူေတြ ကေတာ့ နယ္ပယ္အသီးသီး က ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္မ်ား (Technocrats) ေတြသာ ၿဖစ္တယ္။ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္မ်ား ဆုိရာမွာ နယ္ပယ္ အသီးသီးက အတက္ပညာ၊ နည္းပညာပုိင္းမွာ တကယ္ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ အေတြ႔အၾကဳံ ရွိၾကတဲ့ သူေတြကုိသာ ဆုိလုိတာၿဖစ္တယ္။

အသိပညာရွိေသာ္ လည္း လက္ေတြ႔ အေတြ႔အၾကံဳမရွိတဲ့ တုံးေနတဲ့ဓားေတြလုိ မၿဖစ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိတယ္။ လက္ေတြ႔ အေတြ႔အၾကဳံမရွိတဲ့ အသိပညာ ဟာ ဆား မပါတဲ့ ဟင္းလုိပဲ ၿဖစ္ေန မွာပဲ။ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ေနပါတယ္ဆုိတဲ့ တုိင္းၿပည္ေတြ မွာေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ေကာ္ပုိေရးရွင္းၾကီးေတြထဲ မွာ တကယ္လက္ေတြ႔ အေတြ႔အၾကဳံ ရွိတဲ့ သူမ်ားကုိ သာ အသုံးခ်တာ ေတြ႔ရတယ္။ Hands on experience လုိ႔ေခၚဆုိတဲ့ ေခတ္ က ေပါက္ဖြား လာတဲ့ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္သစ္ေတြ၊ ၿပည္တြင္း၊ ၿပည္ပ က ႏုိင္ငံတကာ အေတြ႔အၾကံဳ ရွိသူေတြ နဲ႔ အစားထုိး လာတာေတြ ကုိ ေတြ႔လာရတယ္။

ယေန႔ ေခတ္ၾကီး မွာ လူသားေတြဟာ အစုိးရေတြထက္ လူထုကုိ ပုိမုိ အက်ိဳးၿပဳလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ ေပးႏုိင္ၾကတယ္ လုိ႔ေတာင္ ကမၻာၾကီးက အသိအမွတ္ၿပဳ ၿခင္းခံလာရတယ္။ ကမၻာ့လူသားေတြ ကုိ အက်ိဳးၿပဳခဲ့တဲ့ မုိက္ကရုိေဆာ့ဗ္ လုပ္ငန္းရွင္ေဟာင္း ေဘးလ္ဂိတ္ ( Bill Gates)တုိ႔၊ အဲလ္ပဲ ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ စတီးေဂ်ာ့ ( Steve Jobs) ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ၾကီး ၀ါရမ္ဘူေဗး ( Warren Buffet) ၊ ေဘ့စ္ဘုတ္ ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ မက္ခ္ ဇူကာဘဂ်္ (Mark Zuckerberg)၊ Oracle အုိရယ္လ္ကယ္ ကုမၸဏီ ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ လာရီ အယ္လီစင္ ( Larry Ellison) တုိ႔ လုိ စီးပြားေရး နယ္ပယ္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ ႏွင့္ ကမၻာမွာ လူသိမ်ား ေက်ာ္ၾကား ခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစု ဟာ လည္း Ph.D ဘြဲ႔ ရရွိခဲ့တဲ့ သူေတြေတာ့ မဟုတ္ၾကပါဘူး။
တခ်ိဳ႕က ေကာ္လိပ္ေက်ာင္းထြက္ ေတြၿဖစ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔နယ္ပယ္မွာ သူ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္မ်ား (Technocrats) ေတြ၊ ေခတ္ တေခတ္ ကုိ ေၿပာင္းလဲေပးခဲ့သူေတြ အၿဖစ္ အသိအမွတ္ၿပဳ ခံထားရသူေတြၿဖစ္တယ္။ ဆုိလုိတာက ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ အေနနဲ႔ လူထုကုိ အက်ိဳးၿပဳ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ Ph.D ဘြဲ႔ ရမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ေဒါက္တာ ဘြဲ႔တံဆိပ္ေတြ ရမွ မဟုတ္ဘူး။
တုိင္းၿပည္ တၿပည္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ ေအာင္ အၿပဳသေဘာ ေၿပာင္းလဲမႈ ေတြ ကုိ လုိလားတယ္ဆုိရင္ ေခတ္၊ စနစ္ နဲ႔ လူေတြ ဟာ အံ၀င္ခြင္က် ၿဖစ္ဖုိ႔ လုိတယ္။

က်ေနာ္ အေမရိကန္ မွာ အလုပ္လုပ္ေနတာ သက္တမ္း ႏွစ္၂၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီ။ တခ်ဳိ႔ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ေတြ ဟာ အေမရိကန္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းၾကီးေတြ က ဘြဲ႔ ရ သူေတြ ပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ မွာ hands-on experience လုိ႔ ေခၚတဲ့ လက္ေတြ႔ ကြ်မ္းက်င္မႈ အားနည္း လုိ႔ သာမန္၀န္ထမ္းလုပ္ေနရသူေတြ ဒုနဲ႔ ေဒးပါ။ ဘာၿဖစ္လုိ႔ လဲဆုိေတာ ့ ေခတ္နဲ႔ အညီ ေၿပာင္းလဲ တုိးတက္ လာေနတဲ့ နည္းပညာဆုိင္ရာ မွာ ေလ့လာမႈ ၊ အေတြ႔အၾကဳံ အားနည္းေနၾကလုိ႔ ပဲ။ လုပ္ငန္းခြင္ မွာ နည္းပညာ က တဟုန္ထုိး ေၿပာင္းလဲ လုပ္ကုိင္ေနၾကတာ။ သူတုိ႔ ၾကီးၿပင္းခဲ့ တာ က Microsoft Window 95, တခ်ိဳ႔ ကMS Dos။ အခု ေခတ္ က Softwares ၊ Networking ေတြ ေခတ္။ သူတုိ႔ SAP ဆုိတာ မသိဘူး၊ သူတုိ႔ Oracle applications and platforms ေတြ အေပၚ နားမလည္ၾကေတာ့ ဘူး။ တနည္းအားၿဖင့္ သူတုိ႔ သိရွိတာ ေတြ ဟာ လက္ေတြ႔ မွာ အသုံးမ၀င္ေတာ့ ဘူး။

တခ်ိဳ႔ က ေတာ့ Harvard University ၊ Oxford University၊ UN မွာ လုပ္ဘူးတဲ့ သူေတြ ကုိ အေလးထားဆက္ဆံၾကတယ္။ ဒါကုိ လည္း Harvard ၊ Oxford ၊ UN synonyms လုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ တနည္းအားၿဖင့္ ဗ်ဴရုိကရက္ ဥာဥ္ ရွိၾကသူေတြ လုိ႔ ဆုိတယ္။ သူတုိ႔ ဟာ ၿပဳၿပဳင္ေၿပာင္းလဲမႈ မွာ ေႏွးေကြးစြာ တုန္႔ၿပန္တက္ၾကတယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။

ဘယ္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းေတာ္ ၾကီး က ၿပီးၿပီး၊ တကယ့္ လုပ္ငန္းခြင္ မွာ ေတာ့ “ မင္းဘယ္သူဆုိတာထက္၊ မင္း ဘာ လုပ္တက္တယ္၊ ဘယ္လုိ ေအာင္ၿမင္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ သလဲ ဆုိတာ ကုိ ပုိ အဓိက က်ပါတယ္။

သင္ဟာ အေမ နဲ႔ သိဖုိ႔ ၊ အဘ နဲ႔ သိဖုိ႔ ဆုိတဲ့” Living in the dream” ဆုိတာ မ်ိဳး မၿဖစ္သင့္ဘူး လုိ႔ တုိက္တြန္းပါရေစ။

မိမိ တက္ကြ်မ္းတဲ့ နယ္ပယ္ မွာ တက္ကြ်မ္း နားလည္ ေအာင္ က်ိဳးစားပါ။ တခ်ိန္ ၾကရင္ သင့္ ဘ၀ မွာ သင္ဟာ ေအာင္ၿမင္မႈ ရရွိပါလိမ့္မယ္။

ကေနဒီ၊ ကလင္တန္ ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး - (Kennedy , Clinton and the American Politics)

အေမရိကန္ ေရြးေကာက္ပြဲ လဲ နီးလာၿပီ၊ ဘာလုိ႔ အသံတိတ္ေနသလဲ လုိ႔ ေမးလာလုိ႔ပါ။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး မွာ “ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ ပုဂၢဳိလ္ေရး” ေတြ ဘယ္လုိဆက္ႏြယ္ၿပီး၊ ဘယ္လုိ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိခဲ့သလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္း စဥ္းစားမိလာတယ္။ ဒီမွာတင္ ကေနဒီ မိသားစု ႏွင့္ ကလင္တန္မိသားစုေတြ အၾကား ပုဂၢိဳလ္ေရး တုိက္ပြဲ အေၾကာင္း ေၿပးၿမင္လာမိေတာ့တာပါပဲ။

ကေနဒီမိသားစု အသုိင္းအ၀ုိင္း က အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း (John F. Kennedy ) ဂြ်န္ဖက္ကေနဒီရဲ႕ သား ဂြ်န္ -JFK Jr. ကုိ ေနာင္မွာ သမၼတ ၿဖစ္လာေစဖုိ႔ ပုိးေမြးသလုိေမြးထားခဲ့တယ္။ ဂြ်န္ဟာ ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာၿပီး၊ အရည္အခ်င္း လည္းၿပည့္၀တဲ့ သူတေယာက္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ဂြ်န္ က ေလယာဥ္ပ်က္က်ၿပီး ရုတ္တရက္ ေသဆုံးသြားတယ္။ ဂြ်န္ အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ကုန္သြားေတာ့ ခ်က္ခ်င္းဆုိသလုိ ကေနဒီမိသားစု ဟာ ႏုိင္ငံေရး အေတြ႔အၾကံဳ ႏုငယ္ေသးတဲ့ Caroline Kennedy- ကာရုိလုိင္း ကုိ ႏုိင္ငံေရး စင္ၿမင့္ေပၚ ကုိ အတင္းတြန္းတင္ေတာ့ပါပဲ။ ကာရုိလုိင္း ကုိ လစ္လပ္လာတဲ့ နယူးေယာက္ ဆီနိတ္တာ အမတ္ ၀င္ေရြးဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့ၾကတယ္။ နယူးေယာက္ ဆီးနိတ္ေရြးပြဲ မွာ သမၼတ ကေတာ္ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရးသမား ေဟလာရီ နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ၿဖစ္လာေတာ့ ဆီးနိတ္အမတ္ ၀င္မေရြးေတာ့ပဲ၊ ေနာက္ဆုတ္ သြားခဲ့ရတယ္။ ဒီၿဖစ္စဥ္ ဟာ ကေနဒီ မိသားစု ေတြ ႏုိင္ငံေရး မွာ မိေအး ႏွစ္ခါနာ ၿဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အၾကီးမားဆုံး ဆုံးရွဳံးမႈၾကီးပါ။

ဒီအေၿခခံ အေၾကာင္းရင္း က စလုိ႔ ကေနဒီ မိသားစု ႏွင့္ ကလင္တန္မိသားစုေတြ အၾကား မုန္းတီးမႈေတြ၊ ပုဂၢဳိလ္ေရး၊ အာဂါတ၊ ေတြ ၿပင္းထန္ လာေတာ့တာပါပဲ။

ေဟလာရီ ႏွင့္ အုိဘားမား ဒီမုိကရစ္တစ္ သမၼတေလာင္းေရြးပြဲ မွာ ကေနဒီ မိသားစု က အုိးဘားမား ကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္းၿပသခဲ့လုိ႔ ေဟလာရီဟာ အုိဘားမား ကုိ ရွဳံးနိမ့္ၿပီး၊ သမၼတ အၿဖစ္ကေန လႊဲခဲ့ရတယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသုံးသပ္သူေတြ က ေၿပာဆုိခဲ့ၾကတယ္။ ေဟလာရီ -အုိဘားမား ဒီမုိကရစ္တစ္ သမၼတေလာင္းေရြးပြဲ မွာ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ အတြင္း ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာ ၾကီးမားတဲ့ ကေနဒီ မိသားစု ဟာ အုိဘားမား အေပၚ ရပ္တည္ေပးမႈေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာ လ မွာ ေဟလာရီ တေယာက္ ေက်ာေကာ့ေအာင္လည္း ခံခဲ့ရတယ္။

Caroline Kennedy တေယာက္ က ေတာ့ အုိဘားမား သမၼတ ၿဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္၊ သံအမတ္ အၿဖစ္ ခ်ီးေၿမွာက္ ခံရၿပီး၊ အခုေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ၾကီး အၿဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ေနပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတဲ့ သမၼတ အုိဘားမား က ေတာ့ သူဖြဲ႔စည္းတဲ့ အစုိးရ ကုိ ေခ်ာေမြ႔ အားေကာင္းဖုိ႔ ၊ ယုံၾကည္၊ ေထာက္ခံမႈရဖုိ႔ ၊ သူ႔ရဲ႕ ၾသဇာ ၾကီးမားလာေစဖုိ႔ ၿပိဳင္ဖက္ ေဟလာရီ ကုိ ႏုိင္ငံၿခားေရး ၀န္ၾကီး အၿဖစ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့သလုိ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္ေတြ ၊ အေၾကြးေတြ ကုိလည္း ေပးေခ်ေပးခဲ့တယ္။ ဒါ့အၿပင္ ဒုသမၼတ ဟာ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ မွာ ဆက္အေရြးမခံေတာ့ဘူးဆုိတာ သိရလုိ႔ ၊ သမၼတ ၿဖစ္ဖုိ႔ လမ္းေၾကာင္း ၿပန္ပြင့္သြားခဲ့တဲ့ ေဟလာရီဟာ ႏုိင္ငံၿခားေရး ၀န္ၾကီး ရာထူး ကုိ ၄ ႏွစ္ လက္ခံခဲ့ပုံရတယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြ က ခန္႔မွန္းေၿပာဆုိခဲ့ၾကတယ္။

တကယ္လုိ႔ သာ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲ မွာ ေဟလာရီဟာ သမၼတ ၿဖစ္လာမယ္ဆုိရင္၊ မီရွဲ အုိဘားမား ဟာ လည္း ေဟလာရီရဲ႕ အစုိးရ အဖြဲ႔ မွာ ပါ၀င္လာဖုိ႔ ယူဆထားၾကတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကေနဒီ မိသားစု ႏွင့္ ကလင္တန္မိသားစုေတြ အၾကား ပုဂၢိဳလ္ေရး တုိက္ပြဲၾကီး က ေတာ့ မၿပီးဆုံးေသးပါဘူး။ မၾကာခင္ ခ်ယ္ဆီ ႏွင့္ ကာရုိလုိင္း တုိ႔ ရွိသလုိ ကေနဒီ၊ ကလင္တန္ မ်ိဳးဆက္ေတြ ႏုိင္ငံေရး စင္ၿမင့္ ေပၚ ေရာက္လာၾကအုန္းမွာ ပါ။ ခ်ယ္ဆီ ဟာ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ဖုိ႔ စိတ္၀င္စားမႈ ၿပသေနသလုိ၊ ကာရုိလုိင္း က လည္း အခ်ိန္ေကာင္းေစာင့္ေနပုံရေနတယ္။

ႏုိင္ငံေရး မွာ ပုဂၢဳိလ္ေရး ရွဳပ္ေထြးပက္သက္မႈေတြဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး မွာ မွမဟုတ္။ ၿမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး မွာ လည္း ၿဖစ္ခဲ့ဘူးတယ္။ ေလာေလာ လတ္လတ္ က်ေနာ္တုိ႔ ေခတ္မွာ ၿဖစ္ခဲ့တာ ကေတာ့ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ က ပါ။ မ်က္၀ါးထင္ထင္ၿမင္ေတြ႔၊ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ဦးႏု၊ ဦးေအာင္ၾကီး၊ ဦးတင္ဦး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၾကီးေလးၾကီး အၾကား ပုဂၢဳိလ္ေရး၊ အာဂါတ၊ မာန ေတြေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ ္ေခါင္းၿပန္ေထာင္လာခဲ့ၿပီး၊ ၿပည္သူေတြ ၂၅ ႏွစ္လုံးလုံးေက်ာေကာ့ေအာင္ခံခဲ့ရတယ္။ ၿပည္သူေတြ မိေအး ႏွစ္ခါနာ ၿဖစ္ရတယ္။ တခ်ိဳ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြ တုိင္းၿပည္ေပ်ာက္သြားတယ္။ တုိင္းၿပည္ အတြက္ နစ္နာဆုံးရွဳံးမႈေတြ ၿဖစ္ခဲ့တယ္။

ႏုိင္ငံေရးမွာ မုန္းတီးမႈေတြ၊ ပုဂၢဳိလ္ေရး၊ အာဂါတ၊ မာန ရွိေနတဲ့ သူေတြ ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာရွိလာမယ္၊ တုိင္းၿပည္ ကုိ ဦးေဆာင္ ေနရင္ေတာ့၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ လည္း ေဟလာရီ တေယာက္ လုိ ေက်ာေကာ့ေအာင္ ခံရၿပီသာမွတ္ေပေတာ့။